Deprem Gerçeği

Türkiye, topraklarının yüzde 98’i aktif ve farklı deprem kuşakları üzerinde yer alan bir deprem ülkesidir. Depremlerin nasıl meydana geldiğini öğrenerek, riskleri hakkında bilgi edinerek ve hazırlıklı olarak depremden korunmak mümkündür.

Depremlerin kısa vadede nerede ve ne zaman deprem olacağı kesin olarak önceden bilinemez. Depremi önceden haber veren bir sistem ya da teknoloji henüz dünyanın hiçbir yerinde yoktur. Bu nedenle depremin belirli tarihte kesin olarak gerçekleşeceği yönündeki haberler her zaman asılsızdır. Bunlara itibar edilmeden ve gereksiz panik üretmeden, bütün enerji ve zaman hazırlık ve önlem üzerinde yoğunlaşmalıdır.

Deprem Çantasından Bulunması Gerekenler Nelerdir?

• Gıda: Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin–pekmez, meyve suyu, vb.).
• Su: Her bir aile üyesi düşünülerek yeterli içme suyu alınmalı.
• Hijyen malzemeleri:
  • Sabun ve Dezenfektanlar
  • Diş fırçası ve macunu
  • Islak mendil
  • Tuvalet kâğıdı
  • Hijyenik ped
• Diğer malzemeler:
  • İlk yardım çantası
  • Uyku tulumu veya battaniye
  • Çakı, düdük, küçük makas
  • Kâğıt, kalem
  • Pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/uzun ömürlü pil seçilmeli)
• Önemli Belge Fotokopileri:
  • Kimlik kartları (nüfus cüzdanı, ehliyet vb.)
  • Tapu, sigorta, ruhsat belgeleri
  • Zorunlu Deprem Poliçesi
  • Diplomalar
  • Pasaport, banka cüzdanı vb.
  • Diğer (evcil hayvan sağlık karnesi, vb.)

Deprem Sırasında Yapmanız Gerekenler

Deprem sırasında her şey çok çabuk olur. Bu yüzden düşünüp ne yapacağınıza karar vermek için zaman yoktur. Deprem sırasında yapılması gerekenleri refleks haline getirene kadar, deprem tatbikatlarının yapılması çok önemlidir. Deprem sırasında, önce bir ses duyulur, sonra da sarsıntı başlar. Eğer etrafınızda başkaları varsa onları korunmaları için uyarmak gereklidir. “DEPREM!” diye bağırın.

Deprem Anında (Çök, Kapan, Tutun)

• Güvenli bir yer bulup diz üstüne çökün. Bulduğunuz yerin, yaşam üçgeni oluşturacak sağlam eşyaların yanında olmasına özen gösterin.
• Başınızı ve ensenizi koruyacak şekilde kapanın.
• Sağlam bir yere tutun.
• Derin derin nefes alarak sakinleşmeye çalışın.
• Sarsıntı geçinceye kadar olduğunuz yerde kalın.
• Eğer bir mekânın içindeyseniz dayanıklı bir masanın ya da benzeri bir eşyanın yanına çökün, camlardan korunun.
• Sarsıntı geçene kadar bekleyin, dışarıya koşmayın.
• Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın.
• Balkona çıkmayın.
• Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.
• Asansör kullanmayın.
• Eğer dışarıdaysanız açıklık bir alana gidip üzerinize düşebilecek yıkıntılardan, elektrik kablolarından ve ağaçlardan korunun.
• Eğer arabanızın içindeyseniz arabayı açıklık bir alana sürün ve orada kalın. Köprülerden, altgeçitlerden ve elektrik direklerinden uzak durun.
• Eğer dar bir sokaktaysanız düşen objelere dikkat edin. Binaların içi dışarıdan daha güvenli olabilir.

Deprem Sonrası

• Sakin olun. Panik yapmayın. Önce kendi emniyetinizden emin olun. Sonra çevrenizde yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını kontrol edin. Eğer tehlikede değilse kimseyi hareket ettirmeyin. Gidip yardım getirin.
• Telefon, sağlıkla ilgili acil durumlar dışında kullanılmamalıdır. Depremden sonra kontörlü telefonlar ve cep telefonları ile iletişim sağlanamayabilir ya da bu çok zor olabilir. Bunun başlıca sebebi hatların yoğunluğudur. Bu nedenle deprem durumlarında cep telefonlarının kısa mesaj servisini (SMS) ya da internet bazlı haberleşme uygulamalarını kullanarak haberleşmek daha uygun ve kolay olur.

İçeride

• Eğer gaz kokusu alırsanız kibrit, çakmak kullanmayın. Camları ve kapıları açın. Elektrik düğmelerini çevirmeyin. Hemen binayı terk edin. Binayı terk ederken sadece acil kaçış yollarını kullanın.
• Dökülen tehlikeli maddeleri temizleyin.
• Kırılan camlara dikkat edin.
• Yaralanmaları kontrol edin. Gerekiyorsa ilkyardımı yapın.
• Telefonu acil durumlar dışında kullanmayın. Yerinden oynayan telefon ahizelerini telefonun üstüne koyun.
• Neler olup bittiğini öğrenmek için radyo ve televizyonu izleyin.

Dışarıda

• Eğer Toplum Afet Gönüllüsü, ilkyardım, yangın söndürme veya hafif arama kurtarma eğitimi aldıysanız, önce etrafınızdakilerin iyi ve güvende olup olmadığını kontrol edin.
• Eğer gönüllü olarak eğitim almadıysanız ama yardım etmek istiyorsanız, ilk önce yakın çevrenizdekilere yardım edin. İşyeri acil toplanma noktanıza gidin ve yardım etmek için gönüllü olun.
• Hasarlı binalardan uzak durun.

Artçı Depremler Sırasında

Artçı depremler sırasında, panik olmadan ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.

Deprem de tıpkı diğer doğal afetler gibi hayatımızın değişmez bir gerçeğidir. Depreme karşı gereken önlemleri alırsak, can ve mal kayıplarını azaltabilir, hatta engelleyebiliriz.

Unutmayalım ki deprem öncesinde, sırasında ve sonrasında sergileyeceğimiz doğru davranış biçimleri hem hayat kurtarır hem de maddi kayıpları azaltır.

Deprem felaketi nedeniyle yaşadığımız acılarla tekrar karşılaşmamak için mutlaka binalarımızın sağlamlığına ve güvenilirliğine dikkat etmeli, belli dönemlerde denetim yaptırmalı, evde, okulda ve işyerinde deprem planımızı önceden hazırlamalı, yapısal olmayan risklere karşı önlemimizi almalıyız.